De machinist van een stoomlocomotief is verantwoordelijk voor de “verwarming”. Hij zorgt voor het vuur (aansteken en onderhoud) en het water.
De combinatie van deze twee elementen produceert stoom en druk. Het is dankzij de stoomdruk dat de machinist de locomotief in beweging kan brengen. Om de 14 kilometer van de lijn af te leggen, zal de machinist ongeveer 250 kilo kolen verbruiken. Voor een enkele terugreis overdag wordt er naast de kolen die op de lijn worden verbruikt, ook kolen verbruikt wanneer de trein stilstaat en opwarmt. Voor één dagreis wordt ongeveer een ton steenkool verbrand! Je kunt net zo goed zeggen dat dit hard werken is, vooral omdat het niet alleen een kwestie is van de kolen in het vuur gooien; ze moeten gelijkmatig over de roosters worden verspreid voor een optimale verbranding. Wat water betreft, moet de machinist ervoor zorgen dat het waterniveau in de ketel altijd boven een minimumdrempel is en hij brengt het water in de ketel met injectoren of een voedingspomp. Een vuur van goede kwaliteit en een goed waterpeil maken het mogelijk om voldoende stoom te produceren om de locomotief soepel te laten rijden.